Cỏ gân cốt hạt to trị mụn nhiệt, rắn độc cắn,đau họng

Cỏ gân cốt hạt to - Ajuga macrosperma Wall. ex Benth., thuộc họ Hoa môi - Lamiaceae.

Mô tả cỏ gân cốt hạt to

Cây thảo một năm và hai năm, có thân cây cao 15-60cm, phân nhánh, nằm hay ngẩng lên,
nhẵn hay hơi có lông. Lá có cuống, hình trứng rộng, tù ở ngọn, hình nêm ở gốc, khía tai bèo hay khía răng
thô, dài 2,5-10cm, men xuống cuống lá; cuống lá bằng 1/3 phiến. Cụm hoa dài 9-12cm, gồm những vòng
sát nhau nhiều hay ít, tạo thành một bông liên tục hay gián đoạn, có lá bắc bao giờ cũng dài hơn các vòng
và có lá ở gốc; đài ngắn, hình chùy, có 5 răng ngắn; tù; tràng màu xanh da trời; có ống nhẵn hay hơi có
lông, dài gấp đôi đài và có 2 môi; nhị 4, thò ra ngoài; vòi nhuỵ chẻ đôi ngắn. Quả có 4 hạch con
nhỏ.

Bộ phận dùng cỏ gân cốt hạt to

Toàn cây - Herba Ajugae, thường gọi là Cân cốt thảo.

Nơi sống và thu hái cỏ gân cốt hạt to

Cây mọc hoang ở nhiều nơi từ Cao Bằng, Lạng
Sơn, Bắc Thái, Vĩnh Phú, Lào Cai, Ninh Bình. Thu hái cây từ tháng 3 đến
tháng 5, dùng tươi hay phơi khô trong râm.

Thành phần hoá học cỏ gân cốt hạt to

Trong cây có ecdysteron, cyasteron, ajugasteron
B.C.

Tính vị, tác dụng của cỏ gân cốt hạt to

Vị đắng, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc,
ngừng ho, trừ viêm, lương huyết, hạ huyết áp.

Hình ảnh: cổ gân cốt hạt to

Công dụng, chỉ định và phối hợp cỏ gân cốt hạt to

Thường dùng trị: 1. Ngoại cảm
phong nhiệt, phổi nhiệt, huyết áp cao (sắc uống); 2. Sưng đau họng (sắc uống
hoặc lấy cây tươi rửa sạch giã nhỏ lấy nước sắc uống và súc miệng); 3. Viêm
phế quản, viêm phổi, sưng phổi (sắc uống hoặc phối hợp với Diếp cá 20g cùng
sắc uống); 4. Mụn nhọt, rắn độc cắn. Liều dùng 12-24g cây khô, hoặc 40-80 g
tươi.
Ngoài dùng cây tươi rửa sạch, giã với muối đắp chỗ đau.
Cũng dùng trị các chứng viêm, bỏng lửa, tổn thương do ngã.