Đại hoàng chữa đau bụng, bí đại tiện, sưng tấy,bị thương ứ máu

Đại hoàng chữa đau bụng, bí đại tiện, sưng tấy,bị thương ứ máu

Ðại hoàng - Rheum palmatum L., thuộc họ Rau răm - Polygonuceae.

Mô tả đại hoàng

Cây thảo sống lâu năm. Rễ và thân rễ to. Thân cao tới 2m, giữa rỗng, mặt ngoài nhẵn.
Lá ở dưới to, dài tới 35cm, có cuống dài; phiến lá hình tim nhưng xẻ thành 3-7 thuỳ, có mép nguyên
hoặc hơi có răng cưa. Lá ở phía trên thân nhỏ hơn. Cụm hoa chùm dài màu
tím. Quả bế có 3 cạnh.

Bộ phận dùng đại hoàng

Rễ và thân rễ - Radix et Rhizoma Rher, Thường gọi là
Ðại hoàng

Nơi sống và thu hái đại hoàng

Loài cây của Trung Quốc, được nhập trồng ở
vùng núi cao mát, ẩm. Trồng bằng gieo hạt. Sau 3 năm đã có thu hoạch. Ðào
cả cây vào tháng 8-10, cắt bỏ thân, chồi, rễ con, lấy củ; cạo vỏ ngoài, rửa sạch,
để nguyên hay bổ ra phơi khô. Có thể ủ cho mềm, thái lát mỏng, sấy nhẹ đến
khô rồi tẩm rượu sao qua.

Hình ảnh: đại hoàng 

Thành phần hoá học đại hoàng

Có hai loại hoạt chất tác dụng trái ngược nhau:
Loại hoạt chất có tính chất thu liễm, là hợp chất có tanin (rheotanoglucosid) và
loại hoạt chất có tác dụng tẩy là rheoanthraglucosid. Trong loại sau này có các chất chủ yếu sau:
Rhein, emodin, chrysophanol, aloe-emodin và physcion.

Tính vị, tác dụng đại hoàng

Ðại hoàng có vị đắng, tính hàn, có tác dụng thông đại tiện, tiêu tích trệ, làm
tan máu ứ, hạ hoả giải độc.

Công dụng, chỉ định và phối hợp đại hoàng

Làm thuốc tẩy, uống ít nhuận tràng, uống nhiều xổ; cũng
dùng chứa bế kinh, vàng da. Ngày dùng 12-15g dạng bột. Thường dùng lợi tiêu hoá, trong các trường
hợp kém ăn, với liều nhỏ. Ngày dùng 0,1-0,5g dạng bột.
Ðơn thuốc:
1. Chữa đau bụng, bí đại tiện, nôn mửa: Dùng Ðại hoàng 7g, Cam thảo 4g, nước 300ml, sắc
còn 100ml, uống lúc đói.
2. Chữa bị thương ứ máu, viêm gan, tắc mật: Dùng Ðại hoàng tẩm rượu sao, tán bột, uống
mỗi lần 2-3g, ngày uống 3-4 lần.
3. Chữa sưng tấy, hắc lào: Mài Ðại hoàng với rượu bôi, hoặc ngâm Ðại hoàng 10g trong giấm
(5ml), rượu (50ml) trong 10 ngày, dùng bôi lên vết hắc lào đã rửa sạch.
Ghi chú: Còn một số loài khác cũng được sử dụng như Rheum tanguticum Maxim. ex Balf. và
R.officinale Baill.

Đại hoàng chữa đau bụng, bí đại tiện, sưng tấy,bị thương ứ máu