Dây gối bóp ngoài để trị bệnh thấp khớp, thống phong, bại liệt

Kết quả: 4.7/5 - (3 phiếu)

Dây gối, Dây săng máu - Celastrus paniculatus Wild., thuộc họ Dây gối - Celastraceae. 

Mô tả cây Dây gối :

  • Dây leo to. Lá thuôn, xoan hay xoan thuôn gần tròn hay gần như nhọn ở gốc, có mũi nhọn ngắn và tù; có răng, dai.
  • Hoa thành chùm hay chuỳ ở ngọn, dài 5-10cm.
  • Quả nang gần hình cầu, kèm theo các lá đài và vòi nhuỵ tồn tại, dài 4-6mm, có 3 van nâu, gần như nhẵn.
  • Hạt 3-6, bao phủ bởi áo hạt màu đỏ, dài 3,5-4mm, rộng 2-2,5mm, có vỏ dai và nội nhũ dày. 
  • Bộ phận dùng: Vỏ, hạt - Cortex et Semen Celastri. 
Dây gối bóp ngoài để  trị bệnh thấp khớp, thống phong, bại liệt
Dây gối bóp ngoài để  trị bệnh thấp khớp, thống phong, bại liệt

Nơi  sống  và  thu  hái cây Dây gối:

  • Loài  phân  bố  ở  Ấn  Độ,  Mianma,  Trung  Quốc,  Campuchia,  Lào, Malaixia, Inđônêxia, Philippin và Việt Nam. Ở nước ta, cây mọc ở Lâm Đồng, Đồng Nai. 
  • Thành phần hoá học: Khi chưng cất khô, hạt sẽ cho một chất dầu màu vàng đo đỏ, vị chát và cay,  sau một  thời  gian  sẽ  cho một  lượng  chất  béo  đặc. Áo  hạt  chứa  30%  chất mỡ  nửa  đặc,  0,15% phytosterol  là  celasterol và một  chất nhựa  có màu. Người  ta  còn  chiết được 2  alcaloid  là  celastrine (0,0015%) và paniculatine. Lá chứa dulcitol. 
  • Tính  vị,  tác  dụng: Người  ta  biết  được  tác  dụng  kích  thích  của  celastrin  rõ  rệt  trên  não  và không kèm  theo những  suy giảm  thứ cấp khác. Dầu hạt kích  thích. Hạt đắng, nhuận  tràng, gây nôn, kích thích và kích dục. 

Công dụng,  chỉ định và phối hợp:

  • Dầu hạt dùng để  thắp  sáng,  làm xà phòng và  cũng dùng trong y học dân gian ở một số nơi.
  • Hạt được dùng ở Ấn Độ, cả uống  trong  lẫn xoa bóp ngoài để  trị bệnh thấp khớp, thống phong, bại liệt, phong cùi, sốt rét.
  • Người ta bắt đầu từ 1 hạt và nâng dần lên đến 50 hạt. Để trị bệnh beri beri (bệnh tê phù) người ta chế một chất dầu có mùi khét bằng cách chưng cất trong một bình chứa hạt Dây gối với An tức hương, Đinh hương, Nhục đậu khấu, với liều 8-15 giọt, nó tạo nên một chất kích thích mạnh và làm toát mồ hôi. 
  • Có nơi lá cũng được sử dụng như  là  thuốc giải độc  thuốc  phiện. 
  • Ở Philippin, nhựa cây được xem như  thuốc giải độc các ngộ độc do  thuốc phiện. Hạt được dùng ngoài làm thuốc đắp và dùng trong làm thuốc uống trị thấp khớp và bại liệt.
  • Vỏ cây được dùng gây sẩy thai. 
 
Dây gối bóp ngoài để  trị bệnh thấp khớp, thống phong, bại liệt