Bạc hà cay dùng làm thuốc lợi tiêu hoá, chống co thắt ruột

Bạc hà cay - Mentha x piperita L., thuộc họ Hoa môi- Lamiaceae. 

Mô tả: Bạc hà cay được sử dụng là một loài lai giữa Mentha aquatica L và M. spicata L.  

Thân vuông cao 40-80cm, thường có màu tím. Lá mọc đối, hình trái xoan - nhọn; mảnh, ít lông, dài 4-8cm, rộng 1,5-2,5cm, màu lục tới lục - đo đỏ, mép có răng thô. Hoa xếp thành vòng tụ họp thành bông dày đặc ở ngọn thân, mỗi hoa dài cỡ 8mm, hơi có hai môi, tràng hoa màu tía hay hồng đỏ. Có nhiều chủng được trồng khác nhau bởi màu sắc lá thân, bởi mùi vị của tinh dầu, như Bạc  hà  trắng  (var.  officinalis  Sole.  f.  pallescens  Camus),  Bạc  hà  đen  (var. officinalis Sole f. rubescens Mitcham). 

Bộ  phận  dùng: Phần  cây  trên  mặt  đất  - Herba  Menthae  Piperitae; người ta cũng dùng lá và tinh dầu. 

Nơi sống và thu hái: Loài được nhập từ Pháp và Liên Xô (cũ), Ðức từ những năm 1956-1962 vào nước ta. Nhân giống bằng các đoạn thân cành, nhất 

là các  thân ngầm. Sau 2-3  tháng đã có  thể  thu hái, năng  suất hàng năm  trên một  ha  là  14,4-19,2  tấn,  cho  hàm  lượng  tinh  dầu  0,16-0,30%  và  hàm  lượng 

menthol là 30-48%. Có thể thu hái mỗi năm hai kỳ, kể từ khi cây bắt đầu phân nhánh hoặc bắt đầu ra hoa. Phơi nhẹ ở nhiệt độ dưới 350C trong râm càng tốt. Ở nước ta, Bạc hà cay cho năng suất tinh dầu chưa cao nên chưa được phát triển. 

Thành  phần  hoá  học: Lá  chứa  nhiều  hợp  chất  flavonoid  (heterosid  của  flavon),  triterpen, carotenoid. Tinh dầu chiếm đến 1-3% trọng lượng khô. Thành phần tinh dầu thay đổi tuỳ theo nhiều yếu tố: di  truyền,  thời vụ  trồng, cách  trồng, điều kiện khí hậu. Các  thành phần chính  là: menthol (30-50%), menthon  (20-35%), acetat menthyl  (4-10%), menthofuran  (2-10%) +  isomenthon + pulegon,- piperiton, neomenthol, octan 3 ol và nhiều carbur. Tính vị, tác dụng: Bạc hà cay có vị cay, mùi thơm tính ấm. Tinh dầu Bạc hà  cay  có mùi  thơm mát, không hắc như  tinh dầu Bạc hà. Có  tác dụng  sát  trùng,  làm dịu và chống co thắt nhất là đối với ống tiêu hoá. Nó kích thích sự tiết các dịch tiêu hoá, nhất là mật, cũng có tác dụng tiêu viêm. 

Cũng được dùng như Bạc hà. Bạc hà cay dùng làm thuốc lợi tiêu hoá, chống co thắt ruột, trướng bụng, vàng da, sỏi mật. Dùng xông chữa cảm cúm và đau họng. Tinh dầu của nó dùng làm hương liệu trong công nghiệp dược phẩm và các chế phẩm có liên quan (thuốc đánh răng) công nghiệp thực phẩm, nước uống, mứt kẹo, thuốc lá, hương liệu. Menthol cũng dùng như tinh dầu để  làm hương  liệu. Trong y học, Menthol  tham gia vào  loại kem chống ngứa và  trong các sản phẩm vệ sinh cho cơ thể. 

Tìm hiểu thêm về :